Lời Tiếc Thương từ Dzongsar Khyentse Rinpoche

Thiền Sư Thích Nhất Hạnh, vị Hòa Thượng đáng kính bậc nhất đã viên tịch. Quả thật là một mất mát quá lớn cho thế giới này - một thế giới luôn vướng mắc vào cả Quá Khứ và Tương Lai; một thế giới mà gần như chẳng hề quan tâm đến việc sống ngay với Hiện Tại; một thế giới đã quên đi giá trị của một nụ cười; một thế giới đã quên mất cách làm thế nào để thật sự "có mặt" ngay cả khi ta đang chải răng.

 

Đối với những người quan tâm về Giáo Lý của Đức Phật thì sự qua đời của Hòa Thượng Thích Nhất Hạnh là một nỗi mất mát vô cùng to lớn. Trong thế giới hiện đại ngày nay, thứ Trí Tuệ xưa cổ như Phật Giáo trở nên rất khó khăn trong việc tiếp cận với những con người được sinh ra trong các nền văn hóa vốn không có khái niệm gì về Vô Thường (aniccā), Khổ (duḥkha), Vô Ngã (anattā) và Niết Bàn (nirvana). Làm sao có thể khuyến khích con người thời nay, dù chỉ là ở mức tối thiểu, để họ tiến đến gần hơn với thái độ trân trọng những khái niệm trên, chưa nói gì đến việc khiến họ khởi lên ý muốn được sống với những khái niệm đó?

 

Phật Giáo có lẽ là bộ môn nghiên cứu lâu đời nhất, mang tính hệ thống và khoa học về Tâm thức và vạn hữu. Tuy nhiên, nó triền miên, và gần như bị bác bỏ một cách tàn nhẫn khi cứ bị xem như là một '"tôn giáo", một "học thuyết" hay tốt lành nhất thì được nghĩ đến như là "nền tảng tư tưởng Á Đông cổ đại". Mặc dù vậy, sự kiên quyết khai mở cánh cửa dẫn đến kho Giáo Thuyết của Đức Phật nơi Hòa Thượng Thích Nhất Hạnh vẫn chưa bao giờ thoái nản. Ngài luôn kiên định với sức nỗ lực lớn lao để làm cho thế giới phải cảm thấy tò mò về Phật Pháp. Và Ngài đã thành công. Giờ đây, hàng trăm ngàn người đã không chỉ nghe nói về Chánh Niệm, mà họ còn cố gắng thực hành nó. Đây là một thành tựu đáng kinh ngạc, một thành tựu mà thường phải mất đến nhiều thế kỷ mới có thể thực hiện được. Thế nhưng, Thiền Sư Nhất Hạnh đã thực hiện được điều đó chỉ trong vòng một đời sống ngắn ngủi, hỗn độn của kiếp người. Là những người Phật tử, chúng ta nợ Ngài một món nợ to lớn của lòng biết ơn. Hôm nay, những người nào trong số chúng ta đang bày tỏ niềm kính ngưỡng đối với Hòa Thượng và cả những người đang tích cực dấn bước theo Ngài, phải nên ghi nhớ rằng trong khi Hòa Thượng nổi tiếng nhất về khả năng tiếp cận được rộng rãi mọi đối tượng, đặc biệt nhờ vào nhiều quyển sách Ngài viết - thí dụ như, Sống An Lạc, An Lạc Trong Từng Bước Chân, Làm Thế Nào Để Yêu Thương, Phép Lạ Của Sự Tỉnh Thức - thì đừng bao giờ xem nhẹ Ngài chỉ như một ông Thầy của Thời-đại-mới (A New Age guru). Bởi một sự thật giản đơn là Ngài đã sống trọn vẹn cuộc đời của một Tu sĩ và điều này chứng tỏ rằng còn có rất nhiều thứ trong những phương cách tiếp cận của Ngài chứ không chỉ đơn thuần là một "nụ cười". Từ lần đầu tiên được nhìn thấy hình ảnh của Đức Phật lúc khoảng 7-8 tuổi, Hòa Thượng đã nuôi dưỡng một ước muốn mạnh mẽ để được giống như Phật. Năm 16 tuổi, Ngài xuất gia ở Chùa Từ Hiếu, thành phố Huế, Việt Nam, và đã lựa chọn trở lại đó để trải qua những ngày tháng cuối đời sau hơn bảy thập kỷ rời xa. Nếu như con đường của Thiền Sư Nhất Hạnh không chứng minh được về cả mức độ cực kỳ thâm sâu và bản chất cốt lõi của Phật Pháp, thì sẽ chẳng có một trường hợp nào khác đủ sức minh họa được. Ngài sẽ được tất cả chúng ta nhớ đến mãi như là một lá cờ chiến thắng vĩ đại của Giáo Pháp. "

~ Dzongsar Jamyang Khyentse

(Lạc Hải Âm chuyển Việt ngữ)

Nguồn: https://www.siddharthasintent.org/about-us-2/news/2022/thich-nhat-hanh-1926-2022/

P/S: Tuy có nhiều ý kiến ra vào về Ôn nhưng tôi chẳng bận tâm mấy bởi vì tôi thấy những gì Ôn nói được, Ôn đã làm được, Ôn đã làm lợi lạc cho mình và hàng vạn người, không hý luận, chẳng sá gì thị phi...và dường như sự ra đi an lành của Ôn đã chứng minh tất cả...

Con đã cảm nhận được sự hiện diện thật gần gũi và bao la của Ôn...Từ giữa hư không rộng lớn sáng tỏ, con cung kính đảnh lễ Giác Linh Ôn!!!

Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật 🙏🧡🌝

"Một ngày kia...

khi tim Thầy ngừng đập và mọi người nói là
Thầy đã chết.
Đừng tin điều đó.
Thầy chỉ chết ở hình sắc này thôi.
Những điều Thầy nói và làm sẽ còn mãi ở biển đời.
Và Thầy không bao giờ chết.

Sau đó nữa nếu Thầy ngừng thở và mọi người nói là Thầy đã chết.
Đừng tin điều đó.
Hãy mỉm cười và nắm lấy tay Thầy và nói với Thầy lời tạm biệt.
Bởi vì con sẽ gặp lại Thầy trong một hình hài khác.

Gần gũi hơn,
tươi mát hơn,
hạnh phúc hơn,
đẹp hơn và sâu sắc hơn."


~ Trích lời Cố Thiền Sư Thích Nhất Hạnh.


__ (()) __

Phật Giáo Là Gì và Không Phải Là Gì?

 

Người ta thường hỏi tôi rằng: "Tóm gọn lại thì Phật Giáo là gì?" Hoặc họ hỏi, "Cái nhìn cụ thể hay tư tưởng Triết học riêng của Phật Giáo là gì?"

Thật không may cho phương Tây, tại đây, Phật Giáo dường như đã đổ bộ vào trong giới hạn của các thứ Tôn Giáo, ngay cả trong phạm vi tự-lực hoặc lãnh vực tự-cải-tiến, và rõ ràng là nó đang tồn tại trong xu hướng thuộc lĩnh vực Thiền tập. Tôi muốn đưa ra lời thách thức trong việc xác lập một định nghĩa phổ biến về việc tu Thiền của Phật Giáo.

Nhiều người nghĩ rằng Thiền là hành động gì đó phải tiến hành với sự thư giãn, với việc ngắm nhìn cảnh hoàng hôn hoặc những con sóng ở bãi biển. Những cụm từ thật duyên dáng như "buông xả" và "sống thảnh thơi" thường xuất hiện trong Tâm. Theo quan điểm nhìn nhận của Phật Giáo thì việc hành Thiền cần một chút gì đó nhiều hơn như vậy.

Đầu tiên, tôi nghĩ rằng chúng ta cần phải xác định bối cảnh thật sự của Thiền Phật Giáo. Điều này được gọi là Tri Kiến, Thiền Tập và Hành Động; nếu gộp chung lại với nhau thì sự phối hợp của Kiến-Thiền-Hành là một cách khá khéo léo để thấu hiểu về Đạo lộ (con đường dẫn đến Giải Thoát). Mặc dù chúng ta không thể sử dụng cách biểu đạt như vậy trong cuộc sống hàng ngày, nhưng nếu suy nghĩ về nó thì chúng ta luôn luôn có thể hành xử đúng theo hình thái Kiến-Thiền-Hành. Ví dụ, nếu muốn mua một chiếc xe hơi, chúng ta sẽ chọn chiếc nào mình nghĩ là tốt nhất, đáng tin cậy nhất và v.v... Vậy thì, "Tri Kiến" trong trường hợp này là ý tưởng, hoặc là niềm tin rằng chúng ta sẽ có một chiếc xe tốt. Tiếp đến, "Thiền Tập" là việc suy tư và làm quen dần với ý tưởng đó, và "Hành Động" là việc chúng ta thật sự mua chiếc xe, lái xe và sử dụng nó. Quá trình này không nhất thiết phải là một điều gì đó liên quan đến Phật Giáo, nó là việc mà chúng ta luôn tiến hành vào mọi thời điểm. Bạn không cần phải gọi nó là Tri Kiến, Thiền Tập và Hành Động. Bạn có thể nghĩ về nó như là "ý tưởng" khởi đầu, "làm quen" với ý tưởng và thật sự "đạt được" như ý tưởng ấy.

Vậy thì Tri Kiến cụ thể mà một Phật tử cần cố gắng trở nên quen thuộc là gì? - Phật Giáo được phân biệt và nhận dạng bởi bốn tính chất, hay còn gọi là "bốn dấu ấn". Thực chất, nếu như tất cả bốn dấu ấn này được tìm thấy trong một con đường (Đạo lộ) hoặc một Triết lý nào đó, thì việc gọi tên nó là Phật Giáo hay không chẳng còn quan trọng nữa. Bạn có thể gọi nó bằng bất cứ tên gì bạn thích; những từ ngữ như "Phật tử" hoặc "Phật Giáo" không còn quan trọng. Điểm chính yếu là nếu như Đạo lộ nào có chứa bốn dấu ấn này, nó có thể được xem là con đường của Đức Phật.

Do vậy, bốn đặc điểm có tên gọi là "Bốn Pháp Ấn", bao gồm:

Tất cả mọi thứ được chắp ghép nên đều Vô Thường.

Tất cả các cảm xúc đều Khổ Đau. Đây là điều mà chỉ có Phật tử mới đề cập đến. Nhiều Tôn Giáo tôn thờ tình yêu thương với những ngày lễ kỷ niệm cùng các bài Thánh ca. Nhưng Phật tử thì nghĩ rằng, "Những điều đó cũng chỉ toàn là Đau Khổ".

Tất cả mọi hiện tượng đều có bản chất là Không; chúng vốn không thật sự tồn tại. Điều này thực chất là Tri Kiến rốt ráo của Phật Giáo, ba điều kia lấy Pháp Ấn thứ ba này làm nền tảng.

Pháp Ấn thứ tư là Niết Bàn vượt ra ngoài mọi Cực Đoan.

Nếu không có bốn Pháp Ấn này, con đường của Phật Giáo sẽ trở thành hữu thần, chấp chứa những giáo điều tín ngưỡng, và toàn bộ mục đích của Phật Giáo cũng sẽ bị mất đi. Mặt khác, bạn có thể gặp một huấn luyện viên lướt ván, người này có thể chỉ dẫn cho bạn những giáo lý về cách thức ngồi ngắm hoàng hôn trên bãi biển: nếu những gì ông ấy nói hàm chứa tất cả bốn Pháp Ấn, nó sẽ là Phật Giáo. Những người Tây Tạng, Trung Quốc, hoặc Nhật bản có thể không thích sự thật này, nhưng việc thuyết giảng Phật Pháp thì không nhất thiết chỉ gói gọn trong một hình thức liên quan đến "truyền thống". Bốn Pháp Ấn khá tương quan với nhau, rồi bạn sẽ hiểu rõ hơn khi tham khảo những nội dung tiếp theo.

Mời quí vị tải và đọc đầy đủ nội dung tại đây

Nỗi Sợ Hãi Về Cái Chết

 

Sợ hãi về Cái Chết, thưa các Quý ông, không có gì khác hơn là một người tự cho rằng mình thông thái, những điều không biết tự cho rằng mình biết. Không ai biết được Cái Chết có thể chẳng phải là ân phước lớn lao dành cho một người, nhưng con người sợ hãi Cái Chết như thể họ tin chắc đó là thảm họa khủng khiếp nhất. Và rõ ràng, đây là sự ngu dốt đáng trách nhất khi tin vào kẻ đang tự cho mình biết những gì hắn không biết.

                                                               ~ Socrates

Tại sao tất cả chúng ta lại cảm thấy sợ hãi cái chết? Có nhiều nguyên nhân, nhưng chính yếu bởi vì cái chết là một lĩnh vực hoàn toàn không được nhận biết. Không có ai trong số những ngƣời quen trở về từ cái chết để nói cho chúng ta biết chết là gì. Và nếu như có người nào đã làm như vậy, liệu chúng ta có tin họ không

Cái chết là một điều bí ẩn, mặc dù chúng ta không có bất kỳ ý tưởng nào về những gì sẽ xảy ra sau khi chết, chúng ta vẫn tự tạo nên tất cả những giả thuyết xung quanh nó. Chúng ta cho rằng khi đã chết thì không thể trở về nhà; rằng sau khi chết, ta sẽ không bao giờ có thể ngồi lại trên chiếc ghế tràng kỷ yêu thích. Chúng ta nghĩ: nếu tôi chết, tôi sẽ không thể xem Thế Vận Hội kế tiếp hoặc khám phá ra ai sẽ là diễn viên chính cho bộ phim Trinh Sát mới. Nhưng tất cả chỉ là phỏng đoán của mỗi người. Điểm máu chốt, đơn giản là, ta không biết gì cả. Và chính sự không biết khiến chúng ta khiếp sợ.

Khi cái chết đến gần, nhiều người trong chúng ta nhận thấy mình suy nghĩ về cuộc đời đã qua và cảm thấy xấu hổ, tội lỗi về những gì đã làm hoặc chưa thực hiện. Không chỉ sợ mất đi tất cả mọi thứ đã trở nên quá gắn bó và bám luyến trong cuộc đời này, vào tất cả những mối quan hệ, chúng ta còn sợ bị đánh giá về những hành động đáng hổ thẹn của mình. Cả hai cách nhìn này khiến cho ý tưởng về cái chết còn trở nên khủng khiếp hơn.

Không có việc trở về từ cái chết và cũng không thể nào trốn khỏi nó. Có lẽ, đây là sự kiện duy nhất trong đời chúng ta không thể lựa chọn ngoại trừ việc phải đối mặt. Đơn giản là chúng ta không thể né tránh nó. Thậm chí cố gắng đẩy nhanh quá trình bằng việc tự tử cũng không có kết quả bởi vì, con người tuy có thể chết nhanh hơn [nhờ tự tử], nhưng nỗi sợ hãi thì không có "nút tắt". Chúng ta vẫn phải trải qua nỗi khiếp sợ không thể tưởng tượng được trong suốt tiến trình chết bởi vì không thể tự biến mình thành những vật vô tri giác, như sỏi đá, để bảo đảm rằng ta không cảm giác được gì.

 

~ Dzongsar Jamyang Khyetse Rinpoche

(Trích từ quyển "Sống là Dần Chết"
Mời bạn đọc thêm và tải sách bản pdf tại đây

Sách đã được xuất bản tại Việt Nam với tựa đề "Hành Trình Sinh Tử", Nxb Thái Hà, 2020)

Trí Văn và sự Giác Ngộ

 

Một điểm quan trọng cần ghi nhớ là bất cứ thông tin nào chúng ta gom nhặt được, chúng ta cũng đều "lọc lựa", vậy nên phần còn lại ta có được chỉ là một dạng hiểu biết rất riêng biệt và độc nhất với bản thân mỗi người. Sự hiểu biết này không phải là giác ngộ. Thậm chí, nó chẳng còn được gọi là một kinh nghiệm. Nó giống như một mảnh vá, và cuối cùng sẽ bị rơi rớt. Là điều tốt khi được che bọc bởi những mảnh vá của sự hiểu biết bởi vì sớm hay muộn thì những mảnh vá cũng sẽ rơi rụng để cho kinh nghiệm có thể được hiển lộ.

Tuy nhiên, chúng ta cũng nên nhận biết ra rằng việc sống với những mảnh vá này sẽ kéo dài thời gian chúng ta lưu lại trên con đường tiến tới Giác Ngộ. Thật sự thì chúng ta còn lại bao nhiêu thời gian trong kiếp sống này? 20 năm? 30 năm, nếu chúng ta may mắn? Và nếu thật sự nhận thức được rằng những gì chúng ta đã học hiểu chẳng gì hơn là những mảnh vá chắp nối làm nên cuộc Luân Hồi của riêng mình, thì liệu bao nhiêu người trong chúng ta sẵn sàng bỏ ra 10 năm nữa để tiếp tục tin tưởng vào thứ thực tại đó? Thế nên, chúng ta phải chuẩn bị cho sự cởi bỏ những mảnh vá. Nhưng hãy ý thức rằng một khi lớp vỏ trong lộ ra, chúng có thể bị nhầm lẫn là phần thịt trái cây, đây là lý do vì sao chúng ta phải luôn luôn sẵn sàng chấp nhận rằng nó chỉ là một lớp vỏ khác mà thôi. Chủ đề này không phải là một nguyên lý mà chúng ta chỉ áp dụng trong việc lắng nghe, tư duy, hay đọc hiểu; mà nó còn trở nên thích đáng hơn khi chúng ta thiền tập. Đây cũng chính là ý nghĩa một câu ngạn ngữ Tây Tạng nói rằng: "Kinh nghiệm thì giống như màn sương buổi sớm. Chúng sẽ chóng tan."

~ Dzongsar Jamyang Khyentse Rinpoche

(Eng Soure: Vajra Wisdom's IG)